Co z tym Mikołajem, Lechici?

   

    Czy i kiedy powiedzieć Dzieciom, że Święty Mikołaj nie istnieje? - taki mamy rodzicielski dylemat, odkąd sięgnąć pamięcią. Dziś doszedł nowy - skoro wracamy do tradycji Przodków, co z tym Mikołajem i co ze świętym obyczajem Słowian to jest prawdomównością?

    W tym wszystkim prawdziwym kłopotem naszym zdaniem są tylko dwie rzeczy, jeśli już wprowadzić w progi domu obyczaj z Mikołajem: wiarygodność oprawy i ochrona Dzieci przed traumą.

    Zaznaczmy jednak na wstępie, że powrót Lechitów do domu, to jest do rodzimych tradycji, nie musi oznaczać radykalnego porzucenia wszystkiego, co przyniósł nam system, o ile praktyki takie postrzegamy jako pozytywne, radosne czy korzystne. Jest też faktem, że otwieramy nową rzeczywistość, gdzie najlepsze prastare obyczaje wymieszają się z najlepszymi obyczajami współczesnymi, i że będą one w jakiejś części dzielone przez Naród, a w jakiejś przez Rody, jako zbiorowości autonomicznie kreujące swe stare-nowe tradycje. I jest to naturalne, zdrowe i zapewniające atrakcyjną kompozycję kreowania w naszej przestrzeni. 

    Zatem różnie może być i z Mikołajem, którego część Polaków zamierza usunąć dość radykalnie, część zostawić, a pozostali "przejdą na stronę Dziadka Mroza". To nie musi wcale zgrzytać - o ile tylko wszyscy podejmujący Rodzice przekażą swym Dzieciom życzliwe spojrzenie na obyczaje w innych domach, a tego przekazu musimy nauczyć się wszyscy. Życzliwość jest zawsze najbardziej wartościową i owocną energią, ale w czasie transformacji to wręcz anielskie dobro, które rozwiewa mrok wszystkim wokół. 

    "U naszych sąsiadów nie ma tradycji Mikołaja" - albo "rodzina twojego kolegi podtrzymuje tradycję Mikołaja" - tak w przypadku zakłopotania możemy zacząć rozmowę z Dzieckiem, a dalsze argumenty, w tonie życzliwości i wyrozumiałości, dołożymy po swojemu, jak rozsądek i intuicja podpowiedzą. Nie należy wyrażać się z lekceważeniem o innych, tylko dlatego że podjęli decyzję zgodnie ze swym przekonaniem. Dobro psychiczne Dziecka jest najważniejsze. Naszego - i sąsiadów. 

    Sfera świąt jest u Słowian szczególna i sfera wrażliwości i ochrony Dzieci też jest szczególna. Dlatego ważymy słowa jeszcze bardziej niż zazwyczaj. Jest to praca dla unikania traum dziecięcych. 

    Nasze odczucia, jeśli Mikołaj zostaje w obrządku Szczodrych Godów:

    - zamiast mówić o istnieniu Mikołaja, możemy od pierwszego roku mówić "bawimy się w Mikołaja". Takiego Mikołaja łatwiej pożegnać. 

    - lepiej nie angażować przebieranych Mikołajów, tylko samemu podrzucać prezenty. Bo widzieliśmy już w przeszłości tak niedbałe przebrania, że "Mikołaj" był natychmiast demaskowany i rzeczywiście wywoływało to traumę. Jeśli mówić o oszukiwaniu Dzieci, to właśnie czymś takim - zbudować jego wiarę w Świętego, przylatującego z bieguna, po czym dokleić wujowi/sąsiadowi czy co gorsza tacie brodę z waty i zawalić projekt w emocjach Malucha. Dzieci nie należy traktować jak Istoty mało bystre. I nie rujnować ich ufności i stadium porządku, który właśnie ich prowadzi przez kolejne dni życia. 

    Najlepiej zatem w Mikołaja się bawić i prezenty podrzucać. Jeśli zaś już ktoś podtrzymuje wiarę swego syna czy córki w jego istnienie, to korzystniej z humorem kontynuować grę do samej dorosłości pociech, jak to czyniły nam nasze mamy i w końcu z tym uporczywym powtarzaniem, że prezenty wniósł Mikołaj, zaczęły nas rozbawiać. 

    Wycofanie tradycji i zawalenie wiary w dobrodzieja z prezentami w czasach internetu i silnie wprogramowanej już w najmłodszych nieżyczliwości i najgorszego rodzaju humoru - prześmiewczego - i tak idzie szybciej niż dawniej. Dlatego najlepszym zwrotem wydaje się - choć będzie to zaskakujące dla Dzieci - przekierowanie na Dziadka Mroza, być może tożsamego z Welesem, patronem Szczodrych Godów. Tym samym bowiem zaprosimy nasze potomstwo do słowiańskiej mitologii. Jednocześnie odsuniemy siebie i Dzieci od dość grząskiego gruntu manipulowania prawdą - bo Dziadka Mroza możemy od razu przedstawić w sposób dogodny.  

    "Kochane Dzieci,

nasz Kraj i nasza Rodzina wracają do najpiękniejszych tradycji, które kiedyś zostały zapomniane. Od tego roku nie zapraszamy Mikołaja do naszego domu, lecz pozdrawiamy Dziadka Mroza, niezwykłego dostojnika, który w najstarszych opowieściach naszych pradziadów chodził po domach Słowian i wręczał im dary. To nie musiały być tylko podarki takie jak zabawki, ale i przysługi, na przykład uzdrowienie chorych, albo błogosławienie dla zbiorów, albo przydanie pewnych mocy i zdolności potrzebującym ludziom. Gdzieś tam daleko, w naszej historii, kryje się tajemnica Dziadka Mroza, która kiedyś się wyjaśni. A może i kiedyś on sam nas odwiedzi? Na wszelki wypadek kupimy wam prezenty od niego, gdyby nie mógł jeszcze w tym roku przybyć."

    To tylko jeden z pomysłów, jakie możemy zastosować. W każdym razie Dziadek Mróz jest słowiański z samego rdzenia, a łączy się go, to jest jego tradycję świątecznych działań, z Welesem, Zimnikiem lub Morozkiem. A to już sięganie do bogów naszych Pra-Przodków ario-hyperborejskich, którzy to bogowie byli przewodnikami i opiekunami naszego osadnictwa na Ziemi. I dysponowali nadzwyczajną Mocą, oczywiście. 

    Mikołaj jest ujmujący i czarowny, i nie mamy nic przeciw tym, którzy przy nim zostawią swoje Dzieci. Jednak przeczucie mówi nam, że jeśli tradycja dobrodzieja świątecznego się utrzyma - a jest to zgodne z serdeczną naturą Słowian - to prędzej czy później i tak wszyscy zaprosimy w śnieżny wieczór świąteczny Dziadka Mroza. Bo mimo wszystko bardziej nasz, i ma w sobie większy magiczny majestat. U Słowian jest tradycja niesiona niezmiennie przez setki tysięcy lat, a powzięta od opiekunów osadnictwa, zatem i... Dziadka Mroza. Otóż ubiór słowiański nigdy nie jest tylko ozdobą i nigdy nie jest zbiorem przypadkowych elementów. Ubiór Słowian to przekaz, energia i harmonizator. Dotyczy to nie tylko wzorów, ale i kroju, kolorów i materiałów. I niech przykładem będzie tu Dziadek Mróz. Swietłana Żarnikowa zgłębiwszy przekazy Przodków, spisała:

    - jego gęste srebrne włosy i broda - to symbole bogactwa, władzy, dobrobytu i szczęścia,

    - trójpalczaste białe mitenki haftowane srebrem - znak czystości i świętości wszystkiego, co daje z rąk,

    - biała lniana koszula ozdobiona białymi geometrycznymi ornamentami jest symbolem czystości , świętej wiedzy i przynależności do świata bogów,

    - kryształowa laska zdobiona księżycem lub srebrną głową byka to symbol władzy nad wodą, księżycem i światem Przodków,

    Swietłana podaje też, że jego czerwony kubrak haftowany srebrem i obszyty łabędzim puchem, czerwona rogata czapka zdobiona perłami oraz biały pas z czerwonym ornamentem oddają związek między Potomkami a Przodkami. Większość przekazów przedstawia jednak Dziadka Mroza w kubraku nie czerwonym - a w kolorze śniegu o zmierzchu. I naszym zdaniem to właśnie ten kolor oddaje ów związek i most, jaki łączy Krainę Umarłych, to jest Nawię, z Jawią, Krainą Żywych. Most łączy Przodków z Potomkami, Weles - w ubiorze Dziadka Mroza opuszcza Zaświaty i przekazuje nam, żywym energię Przodków poprzez światło: dzień zaczyna się wydłużać. Dziadek Mróz wydaje się być panem na włościach w ten ważny czas. Ale prawym. Bo i to oddaje przecież kolor niebieski - równowagę między surowością a sprawiedliwością... 

    Czas świąt i strój Dziadka Mroza to też dobra sposobność, aby wprowadzić najmłodszych w Rodzinie w tajniki rodzimych ubiorów.

    Niezależnie od tego, czy odetniemy nasze Maluchy od tradycji z dobrodziejem, i niezależnie, której się ostatecznie chwycimy, i w jaki sposób sobie ukształtujemy Ród, Szczodre Gody, jak  nazwa i energia nazwy wskazują, są czasem najwyższej serdeczności i szczodrości. Możemy nie czuć potrzeby honorowania ani Mikołaja, ani Dziadka Mroza, ale czyż nie wprowadzimy i swej, i wielu innych dusz w euforię najwyższego, boskiego pułapu, kiedy obdarujemy potrzebujących znanych i nieznanych, albo choćby tych najbardziej kochanych?... Tak po słowiańsku, po ludzku, bez przebrania, z otwartym uśmiechem.

    Niech dzieje się szczodrość między Słowianami!

    Dobromiła i Czcibor

    W następnym artykule: Co z tą choinką, Lechici?

 

Rosyjskie bajki carskie - to magia sama w sobie, w której serce nie tylko rosyjskiego, ale polskiego, czeskiego, serbskiego, macedońskiego dorosłego i innych - zatapia się i natychmiast zamienia w serce Dziecka.

Fragment filmu Morozko z roku 1964: